Bikefitting. Idealne dopasowanie kolarza z rowerem
11 lutego 2021Im ktoś dłużej jeździ na rowerze, tym bardziej zdaje sobie sprawę, jak istotną kwestią jest dokładne dopasowanie swojej pozycji. Podczas krótkich, rekreacyjnych przejażdżek można nie odczuć różnicy, ale jeśli chce się jeździć regularnie, na bardziej zaawansowanych trasach, warto zainteresować się bikefittingiem.
Co to jest bikefitting?
Bikefitting jest usługą, świadczoną przez wykwalifikowaną osobę, najczęściej fizjoterapeutę. Jej celem jest dobór ustawień indywidulnej pozycji na rowerze dla konkretnej osoby. Bikefitting łączy w sobie wiedzę z różnych dziedzin – fizjoterapii, anatomii, biomechaniki, w przypadku ustawień roweru czasowego także aerodynamiki i ergonomii. Dzięki przemyślanemu dopasowaniu roweru do swojej anatomii można uniknąć m.in. bólu kolan, pleców, szyi czy ramion, które tak często doskwierają kolarzom.
W pewnym stopniu każdy rowerzysta wykonuje bikefitting samemu, dobierając rozmiar ramy, kół czy regulując siodełko tak, aby jeździło się komfortowo. Jednakże nie wszyscy mają wystarczającą wiedzę, by zdawać sobie sprawę, jakie ułożenie poszczególnych elementów jednośladu będzie najkorzystniejsze
Co zabrać ze sobą?
Na bikefitting zabieramy rower/rowery, które przed wizytą powinny być czyste i dobrze przygotowane. Nie zapomnijmy także o naszych strojach oraz butach kolarskich (wcześniej dokładnie je wymyjmy zwłaszcza od spodu).
Jeżeli przeszliście jakąś kontuzję i posiadacie dokumenty z tego okresu (prześwietlenia, opinie lekarzy) to także zabierzcie je ze sobą, gdyż jest to cenna informacja dla fizjoterapeuty/bikefittera.
Jak przebiega proces bikefittingu?
Podczas bikefittingu wykonuje się pomiary statyczne oraz dynamiczne rowerzysty, które pozwalają dobrać ustawienia do możliwości biomechanicznych ciała oraz stylu jazdy.
Odbywają się testy sprawnościowe, określające indywidualne możliwości anatomiczne i biomechaniczne kolarza. Następnie – praca przy ustawieniu butów i bloków. Na koniec – praca w obrębie siodełka i kierownicy.
Cały proces ustawiania roweru trwa od 3 do 6 godzin – w zależności od tego czy ustawiamy jeden lub więcej rowerów.
Pierwszy etap wizyty to wywiad z fizjoterapeutą i ocena elastyczności oraz zakresu ruchomości naszych mięśni – są to wstępne informacje na temat stylu jazdy, doświadczenia, obciążeń treningowych czy przebytych kontuzji. Wykonywane są proste ćwiczenia np. skłony.
Część druga to jazda na rowerze podłączonym do trenażera – obserwacja naszej sylwetki podczas kręcenia i analiza danych uzyskanych podczas wywiadu. Wszystkie zebrane dane pozwalają skompletować raport określający, jak powinien zostać wyregulowany rower, by dało zająć się na nim najodpowiedniejszą pozycję.
W tym etapie wykonywane są dokładne pomiary dla naszych stóp oraz rozstawu kości kulszowych.
Na podstawie odcisku stóp stwierdza się czy stopa styka się w całości z butem, aby dobrać odpowiednią wkładkę. Bikefitter bada w ten sposób specyficzny układ kości sklepienia stopy: zwłaszcza łuk podłużny przyśrodkowy i boczny, a także łuk poprzeczny śródstopia i przodstopia.
Zostają ustawione bloki w butach.
W ocenie anatomicznej niezmiernie istotnym elementem badania jest rozstaw guzów kulszowych w miednicy. Sprawdzona zostaje również szerokość kości kulszowych w celu dobrania odpowiedniej szerokości siodełka. Weryfikowana podlega także szerokość kierownicy. W między czasie regulujemy również wysokość siodełka.
Ostatni etap to jazda na zmienionych ustawieniach oraz przygotowanie dla nas specjalnego raportu z wynikami i dokładnymi pomiarami.
Dlaczego bikefitting jest ważny?
„Prawidłowa pozycja na rowerze jest elementem koniecznym do wprowadzenia, jeśli w dłuższej perspektywie nie chcemy narażać swojego zdrowia na uszczerbek.” – Tamara Górecka-Werońska, fizjoterapeuta, bikefitter BMC LAB Kraków.
Bikefitting to optymalnie dobrana pozycja i złoty środek między aerodynamiką i komfortem. Profesjonalna ocena naszej mobilności i słabych punktów. Zmniejszenie ryzyka kontuzji, dzięki poprawnej pozycji oraz większe poczucie kontroli i stabilności na rowerze, ale także ekonomika jazdy.
Dzięki właściwej pozycji na rowerze można uzyskać lepsze przenoszenie siły na pedał, maksymalizację mocy i poprawę efektywności. Zwiększamy „czucie” roweru i staje się on bardziej reaktywny. Stabilizacja stóp i ograniczenie ruchu kolan zapobiega kontuzjom, a stopy mniej się męczą. Realizacja tych postulatów wymaga spełnienia kilku warunków. Wszystkie aspekty, które wpływają na ruch i ustawienie stopy na pedale, muszą ze sobą harmonijnie współpracować. Są to but, wkładka, ustawienie bloków, rodzaj pedałów zatrzaskowych oraz wysokość siodła, jego szerokość, kształt i przesunięcie przód–tył względem suportu.
Dla kogo jest bikefitting?
Dla każdego kolarza – bez względu na rodzaj roweru, czy doświadczenie. Aczkolwiek najczęstszymi klientami studia bikefittingu są po prostu ludzie regularnie jeżdżący na rowerze, dla których dobre ustawienie pozycji i komfort jazdy ma duże znacznie.
„Pedałowanie stanowi wyzwanie dla mechanizmów anatomii ciała, Powodem są ewolucyjne przystosowania do chodzenia i biegania – Tamara Górecka-Werońska, fizjoterapeuta, bikefitter BMC LAB Kraków.
Jakie są najczęstsze problemy?
Najczęstszym błędem w ustawianiu przez amatorów pozycji na rowerze jest zbyt nisko lub zbyt wysoko ustawione siodełko. Gdy siodełko jest za wysoko pojawia się dyskomfort jazdy, który bierze się z niestabilnej pracy miednicy na siodle, rowerem trzeba kołysać na boki, żeby sięgnąć do pedałów prostując nogę. Gdy siodełko jest za nisko, przeciążenia pojawiają się w obrębie kolan.
„Na profesjonalnej sesji bikefittingowej takie rzeczy specjalista jest w stanie wychwycić na podstawie wywiadu, ale też dokładnego badania. Finalnie ustawiamy takie kąty, żeby jazda była komfortowa i efektywna dla potrzeb danego kolarza” – Tamara Górecka-Werońska, fizjoterapeuta, bikefitter BMC LAB Kraków.
Bikefitting najlepiej zrobić przed sezonem między listopadem a lutym – tak, abyśmy zdążyli przyzwyczaić się do nowej pozycji na rowerze.